Tijdens de voorbije week hebben we, op onze vraag, in de school van Liesbeth een ‘teamvergadering’ gehad.
Daaraan werd deelgenomen door de mensen die in de school zelf betrokken zijn bij Liesbeth, maar ook door therapeuten en leden van de PTP-groep (persoonlijke toekomstplanning).
Het blijkt dat de visie van de school op onderwijs aan kinderen zoals Liesbeth nogal afwijkt van de onze. Wij hebben het gevoel dat we zelf onze dochter het beste kennen, en willen dan ook betrokken zijn bij wat ze aangeboden krijgt op cognitief vlak.
Het is natuurlijk niet altijd evident om Liesbeth, die enkel in een één-één-relatie goed kan meewerken, een aanbod te geven op maat voor haar.
In de school worden de kinderen ingedeeld in (kleine) klasgroepjes, en is het aanbod per groepje zoveel mogelijk gelijklopend. Zo wordt er regelmatig gesnoezeld, krijgen de kinderen sherborne, rolstoeldansen, enz. Basale activiteiten waar Liesbeth zeker ook van geniet, maar die we zelf eerder zouden vervangen door cognitieve stimulatie.
Op school wordt er wel veel aandacht besteed aan het functionele. Dat is iets waar we ook thuis heel regelmatig aan werken. Zo kan Liesbeth nu eigenlijk al ‘goed meehelpen’ als ze aan- of uitgekleed wordt, wast ze zelf haar haren als ze in bad zit, enz.
De juffen stelden op de vergadering ook voor om haar enkel nog te laten drinken uit een beker (dus de ‘papfles’ te verbannen), waar we op ingegaan zijn en dat lukt na een paar dagen al redelijk goed. We moeten natuurlijk extra goed in de gaten houden of ze wel voldoende vocht binnen krijgt.
De touchscreen blijkt nu ook in de klas aangesloten te zijn op de klascomputer, en we hoorden dat Liesbeth bij de Powerpoints gewoon in snel tempo doorklikt tot ze aan ‘t eind is. Er niet echt naar kijkt.
Inderdaad, als ze vroeger in een inclusie-klas of hier thuis tijdens de schoolvakanties met de Powerpoints werkt, zit er altijd iemand naast haar. De begeleider kan haar dan met een gebaar aanmanen om rustiger te klikken, kan haar vragen stellen (wat ze ziet, bijvoorbeeld) waardoor ze met een gebaar antwoordt en tenminste naar het scherm moet kijken! Blijkt dus nog maar eens dat één-één werken met Liesbeth eigenlijk een noodzaak is.
Verder beginnen we ook te begrijpen dat Bijzonder Onderwijs geen ‘onderwijs op maat’ is.
Zo wordt er in de school van Liesbeth (door sommige kinderen en sommige juffen) gebruik gemaakt van Smog (gebaren die eigenlijk bedoeld zijn voor kinderen met een mentale handicap, als ondersteuning van de gesproken taal).
Nu zijn er heel wat Smog-gebaren die ook bij Liesbeth goed dienst kunnen bewijzen als communicatiemiddel. Maar sommige gebaren zijn te sterk op elkaar gelijkend om met de beperkte visus van Liesbeth van elkaar te kunnen worden onderscheiden.
Doordat Liesbeth niet hoort heeft zij immers niet de combinatie van gesproken taal én gebaar ter beschikking.
Andere gebaren vergen vrij veel fijne motoriek, en kunnen om die reden door Liesbeth zelf slechts zeer onduidelijk worden uitgevoerd.
Thuis hanteren we dus een systeem waarbij een officieel Smoggebaar gebruikt wordt voor een woord of begrip, tenzij er omwille van één van de voornoemde redenen gekozen wordt voor een ander gebaar.
Onze inspiratie daarvoor halen we dan in de Waalse tegenhanger van Smog, of in de Nederlandse (Hollandse) versie.
Soms is er ook een heel praktische reden om een Smoggebaar door een aangepast gebaar te vervangen.
Zo gebruiken wij voor ‘hond’ twee vuistjes die met geplooide armen voor de borst worden gehouden (verwijzend naar het beeld dat je krijgt van een poedeltje dat neerzit en de twee pootjes ophoudt). Het eigenlijke Smoggebaar voor ‘hond’ is dat je met je hand een paar tikjes geeft op je dijbeen.
Nu ben ikzelf sinds mijn prille peuterjaren opgegroeid met honden, en heb ik steeds opnieuw gemerkt dat elke hond daarop reageert door te komen. Een gebaar dat ik dus niet ideaal vind voor een kind dat voortdurend de behoefte heeft om iets over haar hond te zeggen.
‘t Kan immers niet dat de hond telkens denkt dat hij/zij moet komen! Vandaar de vervanging door een eigen gebaar.
Op school wordt er vastgehouden aan de officiële Smoggebaren omdat ‘Liesbeth zich enkel op die manier in onze regio kan verstaanbaar maken’.
Nu ja, zo zie je dat visies soms uiteen lopen en dat elke partij daar zijn eigen goede redenen voor heeft.
Voor ons was de vergadering ondanks alles zeer verhelderend, deels een bevestiging van ons reeds eerder gevormde gevoel. Stof tot nadenken dus…
